BIOLOGIA I GENETYKA, KIERUNEK KOSMETOLOGIA:
Sylabus wraz z:
- tematyką wykładów i ćwiczeń,
- zasadami zaliczania przedmiotu,
- efektami kształcenia.
Punktacja ostateczna i oceny
W celu zaliczenia ćwiczeń należy uzyskać 41 punktów na 80 możliwych.
Punkty można uzyskać za:
- dwa kolokwia (2 x po 30 punktów),
- aktywność na ćwiczeniach, udział w dyskusji, odpowiedź na pytania(max. 1 punkt/ćwiczenia),
- rozwiązanie zadań w trakcie ćwiczeń (punktacja według protokołów),
- samodzielne opracowanie wybranych zadań z protokołów w ramach pracy domowej(punktacja według protokołów),
- samodzielne przygotowanie prezentacji związanej z tematyką kursu (maksymalnie 5 punktów).
Skala ocen
- 3,0 (dostateczny): 41-49 pkt.
- 3,5 (dostateczny plus): 50-57 pkt.
- 4,0 (dobry): 58-64 pkt.
- 4,5 (dobry plus): 65-72 pkt.
- 5,0 (bardzo dobry): 73-80 pkt.
PRACE DOMOWE
- Prace domowe domowe należy przesyłać na adres mailowy: polokkornelia@gmail.com, podanego także w protokole ćwiczeń.
- Prace należy przysłać w jednym pliku tekstowym (docs, odt, rtf) lub pdf. Prace obliczeniowe mogą być przysłane w arkuszu kalkulacyjnym. Nie należy przysyłać prac w postaci plików graficznych jpg/png etc. oraz jednego zadania w wielu plikach.
- Pliki należy podpisać numerem ćwiczenia oraz nazwiskiem i imieniem np. C02_Nowak_Anna.
- Zadań z różnych ćwiczeń nie należy łączyć. Obowiązuje zasada 1 mail = zadanie z 1 ćwiczenia. W temacie maila podajemy numer ćwiczenia.
- Zadania należy przesyłać w wyznaczonym terminie z uwzględnieniem godziny podanej w protokole.
- Prace nie spełniające powyższych wymogów formalnych nie będą oceniane.
- Każdy z Państwa dostanie imienną odpowiedź z punktacją i ewentualnymi uwagami.
PREZENTACJE: w ciągu całego semestru, do 03.02.2023 r., 23:59
- Prezentacje są dobrowolne i powinny dotyczyć zagadnień z genetyki, jej zastosowań w kosmetologii, medycynie, diagnostyce i biotechnologii.
- Prezentację należy przygotować indywidualnie.
- Każda osoba może przygotować jedną prezentację w semestrze.
- Prezentację należy przysłać na adres polokkornelia@gmail.com. W temacie maila należy wpisać "prezentacja".
- Prezentacje powinny być w postaci pliku Power Point lub pdf. Każda prezentacja powinna być podpisana nazwiskiem i imieniem bez polskich czcionek.
- Prezentacje nie spełniające powyższych wymogów formalnych nie będą oceniane.
- Prezentacja powinna zawierać stronę tytułową z imieniem i nazwiskiem, 15 stron opracowania merytorycznego, w tym cel opracowania (1 pkt.), opis problemu na tle literatury (2 pkt.) podsumowanie z wnioskami (1 pkt.).
- Prezentacja powinna zawierać spis literatury w formacie: Autor(rzy). Rok. Tytuł pracy. Czasopismo. Tom. Strony. Dostęp w przypadku dostępu on line. Dla książek podajemy miejsce wydania i wydawcę (1 pkt.). Niedopuszczalne jest korzystanie ze źródeł popularnych typu Medonet, Medycyna Praktyczna itp.
EGZAMIN, II termin: 16.02.2023, 10:00-11:00
- Egzamin ma postać pisemną. Należy uzyskać 35 punktów na 50 możliwych.
- Pytania egzaminacyjne mają formę testu jednokrotnego wyboru (SCQ), tak/nie, pytań z luką lub krótkiej odpowiedzi (SSQ), pytań otwartych w tym zadań obliczeniowych.
- Egzamin jest przeprowadzany przy pomocy platformy MS Forms w siedzibie Uczelni, w obecności prowadzącego.
- Termin zerowy nie jest przewidziany.
Kontakt
Prace oraz pytania dotyczące przedmiotu należy nadsyłać na adres mailowy:
polokkornelia@gmail.com
Tematyka wykładów (15 h) i ćwiczeń (30 h)
Protokoły ćwiczeń będą udostępniane sukcesywnie.
W01: Wykład, 2022.10.06:
Komórka i cykl życiowy. Teoria komórkowej budowy organizmów. Budowa komórki prokariotycznej i eukariotycznej, rozmiary komórek. Struktury komórkowe: błony biologiczne, mitochondria, liposomy. Budowa jądra komórkowego: nukleoplazma, błona jądrowa, chromatyna, jąderko. Teoria endosymbiozy: pochodzenie chloroplastów, mitochondriów i jądra komórkowego. Cykl życiowy komórki: regulacja cyklu, mitoza, mejoza. Organizmy modelowe w badaniach biologicznych.
C01 Ćwiczenia, GR1: 2022.10.05. GR2: 2022.10.06.
Komórka i cykl życiowy. Pochodzenie komórek. Charakterystyka Archaea i Eubacteria. Komórka Pro- i Eukariota. Pochodzenie jądra komórkowego. Cykl życiowy komórki. Fazy cyklu życiowego. Obserwacja i symulacja faz mitozy i mejozy z uwzględnieniem zmian zawartości DNA. Zapoznanie się z bazą NCBI na podstawie analizy danych dla organizmów modelowych.
W02: Wykład, 2022.10.20:
Genetyka mendlowska. Definicja i zastosowania w biologii człowieka, przemyśle farmaceutycznym, spożywczym. Podstawowe pojęcia genetyczne: gen, allel, SNP, locus, fenotyp, genotyp, polimorfizm, homo i heterozygota, dominacja i recesywność. I i II prawo Mendla: mejotycznej uwarunkowania praw Mendla, analiza doświadczeń mendla na grochu. Dziedziczenie mendlowskie u człowieka. Rozwinięcie mendelizmu: allele wielokrotne, kodominacja na przykładzie grup krwi. Współdziałanie genów na przykładzie fenotypu bombajskiego. Analiza rodowodów: terminologia, przykłady
C02a Ćwiczenia, GR1: 2022.10.19. GR2: 2022.10.20.
Genetyka mendlowska. Dziedziczenie cech uwarunkowanych jednogenowo u różnych grup organizmów, analiza rozszczepień w krzyżówkach jedno i wielopunktowych, ocena prawdopodobieństwa wystąpienia danej cechy. Projektowanie doświadczeń genetycznych.
Symulacja mejotycznych uwarunkowań dziedziczenia niezależnego
C02b Ćwiczenia, GR1: 2022.10.26. GR2: 2022.10.27.
Rozwinięcie mendelizmu. Kodominacja i niepełna dominacja. Allele wielokrotne: częstość alleli w populacji, polimorfizm, dziedziczenie barwy kwiatów, dziedziczenie grup krwi u człowieka. Współdziałanie genów: dziedziczenie ksztatu grzebieni u kur, komplementacja, addytywne współdziałanie genów dominujących, recesywna epistaza, epistaza genów dominujących.
W03: Wykład, 2022.10.27:
Chromosomowa teoria dziedziczności. Chromosom: budowa chromosomu, liczba chromosomów, haploidy, diploidy, liczba podstawowa. Ploidalność: euploidy i aneuploidy. Kariotyp. Chromosomopatie u człowieka. Chromosomy płci. Determinacja płci u Drosophila melanogaster i u człowieka. Sprzężenie z płcią na przykładzie hemofilii. Rozchodzenie się genów leżących na jednym chromosomie podczas mejozy. Sprzężenie genów całkowite i częściowe: rozszczepienia. Crossing-over: definicja, formowanie się mostów, efekty. Pojęcie odległości genetycznej. Mapy genetyczne.
C03 Ćwiczenia, GR1: 2022.11.09. GR2: 2022.11.10.
Chromosomowa teoria dziedziczności. Chromosom metafazowy. Kariotyp. Ploidalność. Sprzężenie z płcią. Determinacja płci u ssaków. Dziedziczenie sprzężone z płcią na przykładzie D. melanogaster. Rozszczepienia w przypadku sprzężenia genów całkowitego i częściowego. Obliczanie odległości genetycznej. Wykorzystanie odległości genetycznej do oceny prawdopodobieństwa wystąpienia danej kombinacji cech.
W04: Wykład, 2022.11.10:
Struktura materiału genetycznego. Kwasy nukleinowe: budowa chemiczna, nazewnictwo, szlaki syntezy, struktura przestrzenna, formy. Wiroidy. Wirusy: cechy, materiał genetyczny, przykłady. Organizacja materiału genetycznego u Prokariota: chromosom bakteryjny, białka histonopodobne, plazmidy. Struktura materiału genetycznego Eukariota: budowa chromatyny, histony, nukleosom, włókno 30 nm, białka SMC, poziomy upakowania DNA.
C04 Ćwiczenia, GR1: 2022.11.16. GR2: 2022.11.17.
Struktura materiału genetycznego. Składniki kwasów nukleinowych: porównanie DNA i RNA. Synteza nukleotydów w komórce. Obliczanie zawartości kwasów nukleinowych w próbie. Analiza struktury i właściwości RNA. Właściwości DNA. Sekwencje nukleotydowe w bazach danych. Pojęcie nici sensownej i antysensownej. Struktura rekordu sekwencji nukleotydowej w bazie NCBI. Ewolucja sekwencji DNA: ortologi i paralogi.
W05: Wykład, 2022.11.17:
Przepływ informacji genetycznej. Centralny Dogmat Biologii Molekularnej w wersji Crick’a. Uproszczenie Watsona. Przepływ poziomy i pionowy. Replikacja DNA: model semikonserwatywny, kierunek replikacji, fragmenty Okazaki, etapy replikacji in vivo. Reakcja PCR. Transkrypcja; polimerazy RNA, inicjacja, czynniki transkrypcyjne i promotory. Dojrzewanie mRNA u Eukariota, spliceosom. Translacja: rola rybosomów, tRNA. Kod genetyczny. Struktura białek.
C05a Ćwiczenia, GR1: 2022.11.23. GR2: 2022.12.24.
Replikacja in vivo i in vitro. Replikacja DNA: chemizm, dokładność kopiowania, startery RNA, kierunek replikacji. Reakcja PCR: etapy reakcji PCR, specyfika reakcji, temperatura topnienia i obliczanie temperatury przyłączania starterów, stężenia składników reakcji PCR. Odmiany reakcji PCR: standardowa, RT-PCR, qPCR.
C05b Ćwiczenia, GR1: 2022.12.30. GR2: 2022.12.01.
Ekspresja genów. Transkrypcja DNA: analiza przebiegu transkrypcji, polimerazy RNA. Pojęcie ORF, wyznaczanie ORF dla danej sekwencji, ORFfinder. Odwrotna transkrypcja, projektowanie cDNA. Translacja: analiza przebiegu translacji. Kod genetyczny: krytyczna analiza doniesień medialnych. Struktura białek: analiza struktury I- i II-rzędowej dla wybranych sekwencji. Analiza właciwości fizyko-chemicznych za pomocą programu ProtParam.
K01: KOLOKWIUM I, 2022.11.24., godz. 18:30-19:00
- Obejmuje zagadnienia z wykladów W01-W04 oraz ćwiczeń C01-C04.
- Pytania testowe, pytania krótkiej odpowiedzi , pytania otwarte w tym zadania obliczeniowe.
- Maksymalna liczba punktów 30.
- Przeprowadzone przy pomocy platformy MS Forms. Proszę logować się za pomocą maila uczelnianego, tj. w domenie uth.
- Czas trwania: 30 min.
W06: Wykład, 2022.12.01:
Mutageneza i jej wykorzystanie. Mutageneza indukowana. Czynniki mutagenne fizyczne i chemiczne. Mutagenne działanie promieniowania jonizującego, siwert. Efekty bezpośrednie i długotrwałe katastrofy w Czarnobylu. Mutageny chemiczne: czynniki alkilujące, interkalujące, analogi zasad, spektrum mutacji. Efekty somatyczne i genetyczne działania mutagenu. Chimery. Mutageneza indukowana w żywieniu człowieka i diagnostyce medycznej.
C06a Ćwiczenia, GR1: 2022.12.14. GR2: 2022.12.15.
Mutacje. Analiza mutacji punktowych na poziomie DNA i białka. Szacowanie częstości mutacji punktowych. Mutacje punktowe a ewolucja diety człowieka na przykadzie tolerancji laktozy. Mutacje chromosomowe strukturalne. Gamety heterozygoty translokacyjnej. Mutacje chromosomowe liczbowe i ich rola w powstawaniu gatunków. Rozszczepienia u trisomików. Wykorzystanie linii trisomicznych.
C06b Ćwiczenia, GR1: 2023.01.11. GR2: 2023.01.12.
Mutageneza. Uszkodzenia DNA. Środki mutagenne i ich efektywność. Mutageny fizyczne i chemiczne. Określanie dawki optymalnej. Środki mutagenne w środowisku człowieka: wykrywanie i zapobieganie skutkom ich działania na przykładzie DDT. Wpływ promieniowania jonizującego na człowieka, siewerty. Znaczenie mutagenezy indukowanej.
W07: Wykład, 2023.01.16. godz. 18:30, zdalnie
Organizmy modyfikowane genetycznie (GMO). Wsparcie dla GMO w Europie. Definicja GMO. Otrzymywanie GMO: organizm transformowany i transgeniczny, techniki transferu genów, efekty na poziomie genomu. Wykorzystanie GMO w medycynie, przemyśle i rolnictwie. Zagrożenia środowiskowe, zdrowotne, ekonomiczne.
C07 Ćwiczenia, GR1: 2023.01.18. GR2: 2023.01.19.
GMO. Organizmy transgeniczne: historia modyfikacji genetycznych, definicje biologiczne, definicje prawne. GMO w bazach danych: analiza modyfikowanych cech i modyfikowanych gatunków. Zagrożenia dla bioróżnorodności. Metody otrzymywania GMO: transformacja i transdukcja. Dziedziczenie transgenów. Wykorzystanie GMO w medycynie: rośliny jako bioreaktory, szczepionki na bazie GMO.
K02: KOLOKWIUM II, 2023.01.26. godz. 17:30-18:00
- Obejmuje zagadnienia z wykladów W05-W07 oraz ćwiczeń C05-C07.
- Pytania testowe, pytania krótkiej odpowiedzi , pytania otwarte w tym zadania oblizceniowe.
- Maksymalna liczba punktów 30.
- Przeprowadzone przy pomocy platformy MS Forms.
- Czas trwania: 30 min.